Afscheid cor de wit

zaterdag, 20 april, 2024 – 10:30

Vol verdriet moeten we zeggen dat Cor de Wit, echtgenoot van Hanneke en voorzitter van Den Hopsack – Modus Vivendi vzw, is overleden. We zijn dankbaar voor alles wat hij voor ons heeft betekend.

Op zaterdag 20 april om 10:30 uur nemen we afscheid van Cor. We doen dat in aula Chrysant van het crematorium in Wilrijk, Jules Moretuslei 2.
Samenkomst vanaf 10:15 uur.

Cor wordt begraven op begraafplaats Schoonselhof.

Vanaf 15 uur komen we samen in Den Hopsack. Welkom!

Filosofisch café

“Het mooiste geschenk is iets om over na te denken.”

Wanneer mag je je bemoeien? Kan je de waarheid zeggen? Wat is meegaan met de tijd? Ben je verantwoordelijk voor het geluk van anderen?

Voel je welkom om een dergelijke vraag mee te onderzoeken, op een speelse, maar steeds onderzoekende, filosofische manier.

Nieuw op het programma:

11 en 12 mei: opleiding

‘een filosofisch café begeleiden op socratische wijze’

Wil je graag een filocafé in de publieke ruimte leren begeleiden? Vind je rationeel en filosofisch onderzoek belangrijk? Wil je jezelf en anderen disciplineren en amuseren? Schrijf dan in voor mijn opleiding met stage voor filocafébegeleiders in Antwerpen.

Programma: twee volledige dagen met veel oefenkansen, professionele begeleiding en individuele feedback. Een facultatief avondprogramma op zaterdag. Een stage in Den Hopsack op zondagnamiddag, met een onbekend publiek.

Klik hier voor het volledige programma en om in te schrijven: opleiding filocafé begeleiden

proefpubliek gezocht voor zondag 12 mei

Op 12 mei van 14 tot 17 uur oefenen de kersverse begeleiders uit onze opleiding hoe ze een filocafé met een ‘echt’ publiek aanpakken. Dat gebeurt in estafettevorm, zodat je verschillende mensen aan het werk kan zien.

Wil je graag in het publiek zitten en gratis deelnemen aan dit filocafé? Stuur dan een mailtje naar sandra.aerts@gmail.com Je bent van harte welkom! Houd er wel rekening mee dat het aantal deelnemers beperkt is tot 15.

Meer, dieper, verder denken?

Summerschool socratisch gesprek

Dit is voor de ‘die hards’. Je onderzoekt vijf dagen lang één filosofische vraag waar één casus bij komt, die helemaal wordt uitgespit. We ondersteunen het gesprek met oefeningen rond de verschillende vaardigheden: een geschikte vraag zoeken, aannames herkennen, argumenteren, letterlijk luisteren,… Het is fijn om dit als een zinvolle vakantie te beleven in de prachtige omgeving van de ISVW. Tegelijk is het een goede training als je zelf met groepen op een socratische manier aan de slag wilt gaan. Je krijgt verkorte vormen voor je eigen praktijk en een leesmap aangeboden in het avondprogramma.

Gespreksleiders: Sandra Aerts (groep 1) en Sam De Vlieger (groep 2), i.s.m. Gideon Hakker.

Meer info en inschrijvingen: summerschool socratisch gesprek op de website van de Internationale School voor Wijsbegeerte

Wie doet wat?

Hanneke en Cor van café Den Hopsack bieden in Antwerpen onderdak en logistieke steun aan de gratis filosofische activiteiten.

Sandra Aerts begeleidt de filosofische gesprekken en workshops.

Vele vrijwilligers staan in voor de tap en de goede werking van vzw Modus Vivendi (Den Hopsack).

Agenda

Activiteitenkalender voorjaar 2024

Zaterdag 11 en zondag 12 mei: opleiding ‘Een filocafé begeleiden op socratische wijze’: twee volledige dagen met veel oefenkansen, professionele begeleiding en individuele feedback. Een facultatief avondprogramma op zaterdag. Een stage in Den Hopsack op zondagnamiddag, met een onbekend publiek. Klik hier voor het volledige programma en om in te schrijven: opleiding filocafé begeleiden

Zondag 12 mei: filocafé begeleid door nieuw opgeleide moderatoren. Stuur een mail als je graag gratis aan dit filocafé wil deelnemen als ‘proefpubliek’: sandra.aerts@gmail.com

Historiek

Op 10 april 2005 vindt het eerste filocafé in Den Hopsack plaats. Mensen uit alle geledingen van de bevolking vinden hun weg naar de kroeg om samen een spannende filosofische vraag te bedenken en te onderzoeken. Het initiatief gaat uit van vier vrienden die elkaar ontmoet hebben tijdens cursussen praktische filosofie en zich verenigen onder de naam Filosofisch Café: Christel, Koen, Rosette en Sandra.

Uitstapjes naar Parijs en Breda maken het plaatje compleet. Hier gaan al veel langer gesprekken op café door, in navolging van Marc Sautet. Hij bracht in 1992 het filosoferen naar het Franse volk, zodat het niet langer het voorrecht van een kleine elite in cursusruimtes of op universiteitsbanken bleef. Iedereen moest de kans krijgen om beargumenteerd te spreken in de publieke ruimte.

Dit is wat we ook in Antwerpen willen: ontvoogding van het denken. Filosofisch onderzoek moet voor iedereen toegankelijk zijn, zo laagdrempelig mogelijk, zonder entree of inschrijvingsvoorwaarden. Christel en Sandra modereren twaalf jaar lang de gesprekken met als vaste waarden: denk voor jezelf, wees bereid om argumenten te geven, spreek zo concreet mogelijk en probeer te begrijpen wat de ander bedoelt.

Het filocafé groeit uit tot een begrip in Vlaanderen. In navolging van de vier vrienden worden op veel andere plaatsen gelijkaardige initiatieven opgericht, o.a. in Leuven, Gent, Hasselt, Diest, Mol,… Moderatoren scholen zich bij en begeleiden enthousiast en op vrijwillige basis de gesprekken. In 2012 schrijven we samen een boek dat voor elke beginnende groep een leidraad kan zijn: ‘Het filosofisch café in acht vragen’.

Zeventien jaar lang garandeert het filocafé Antwerpen een maandelijkse bijeenkomst voor mensen die samen willen nadenken. Elke maand zijn er nieuwe en bekende gezichten, mensen die zich laten verleiden door een verlangen naar wijsheid, soms meanderend, soms wild, onhoudbaar, grappend en lachend, maar steeds met volle overtuiging.

Sinds 2022 is het concept enigszins veranderd. We organiseren i.s.m. met Den Hopsack een nieuw aanbod met thematische filocafés en filosofische gesprekken met kinderen.

Klik hier om ons boek te bestellen

Kenmerken

Wat doen we in een filosofisch café?

Argumenteren

Argumenten zijn zoals blikopeners. Ze ontsluiten een geconserveerde inhoud, geven het lucht en maken het toegankelijk voor verdere bereiding.

Bijvoorbeeld:

Waarom is de toekomst onvoorspelbaar?

Omdat alleen het nu bestaat.
Omdat we niet over een glazen bol beschikken.
Omdat de tijd cyclisch is.
Omdat ik nu nog niet weet hoe ik straks zal denken.
Omdat ik nu nog niet weet wat ik straks ga doen.
Omdat voorspellingen nooit uitkomen.

Of is de toekomst wel voorspelbaar?

Omdat ik een plan kan maken voor een uitstapje morgen.
Omdat ik uitspraken over een stand van zaken in de toekomst kan doen.
Omdat ik een glazen bol heb.
Omdat voorspellingen heel vaak uitkomen.
Omdat ik zeker weet dat ik zo dadelijk mijn trein van 17.30u ga missen.

Welke argumenten geloof je? Welke vallen af? Waarom?

Concretiseren

Concretiseren betekent dat je iets uit je eigen ervaring bij de uitgangsvraag vertelt. Je hebt zelf iets beslist of gedaan wat precies bij de gekozen vraag past.

Bijvoorbeeld:
Wanneer ga je over een grens?

Concrete ervaringen hierbij:
Ik dronk gisteren 10 pinten. Dat waren er 9 te veel.
OF: Ik studeerde gisteren tot drie uur ’s nachts en daarna voelde ik me geradbraakt.
OF: Vorige zondag rond 12u passeerden we de grens tussen Frankrijk en Spanje.

Zegt de spreker ook: ‘Toen ging ik over een grens’? Dan zijn het goede voorbeelden voor de gekozen vraag. Of die bewering ook waar is, moet verder onderzocht worden: Wat is een grens? Kan je over een grens gaan? Waarom wel of waarom niet? …

Ideeën uitwisselen

Als ik jouw idee krijg, dan mag jij het mijne hebben.

Nee, dat bedoelen we niet. Maar wel: neem je op het einde van een filocafé nieuwe ideeën mee naar huis? Iets waar je zelf nog niet opgekomen was? Of kwam je alleen maar een pakketje afleveren?

Imelda: ik heb een goed voorbeeld van ‘nonsens’.
Moderator: laat maar horen!
Imelda: vandaag de dag nog zeggen dat de aarde plat is, dat zijn nonsens.
Moderator: want?
Imelda: want het is al lang bewezen dat de aarde rond is.
Sjaak: maar allez, Imelda, kijk eens naar buiten. Dan ziet ge toch geen bol, hè.
Moderator: ja en?
Sjaak: dat betekent dat ik geen nonsens uitkraam als ik zeg dat de aarde plat is.
Christa: dus jij denkt dat de aarde plat is?
Sjaak: maar nee, dat denk ik helemaal niet, ik beschrijf alleen maar wat ik nu zie als ik naar buiten kijk.
Moderator: en?
Sjaak: beschrijven wat ik zie, is niet hetzelfde als nonsens verkopen.
Pieter: o als je het op die manier ziet…
Moderator: ja, wat dan?
Pieter: dan begrijp ik wat Sjaak bedoelt.
Moderator: wat begrijp je precies?
Pieter: dat een onware uitspraak als ‘de aarde is plat’ nog geen nonsens is. Ik had het nog niet op die manier bekeken, maar het klopt wel.

Als je iets op een andere manier gaat bekijken, door de gedachtengang van een gesprekspartner te volgen, dan heb je volgens ons een gedachte uitgewisseld. Of is meegenomen een beter woord?

Berichten

Januari 2020: Wanneer weet je of iets waar is? Moderator: Sandra Aerts

Februari 2020: Wat is beledigen? Moderator: Kim Bertoe

Maart 2020:: Heb je anderen nodig om te overleven? Moderator: Sandra Aerts